Nieuws - Molen naar de winterstalling
Dat molenaars over het algemeen zuinig zijn op hun molen is bekend, maar in Donkerbroek brengt "molenaar" Sipke Bergsma al jaren in december "zijn" molen zelfs in de winterstalling. In het voorjaar als het weer wat aangenamer is, wordt de molen weer opgehaald uit de loods van Nicolai en teruggeplaatst op zijn plaats aan de Vicariestraat. Afgelopen jaar was het pas juni, maar dat had een reden: de molen is door Bergsma gerestaureerd. "De molen wordt minder. Ik heb wat deurtjes en plankjes vervangen, kieren dichtgekit en op diverse plaatsen de verf vernieuwd". Ook komende winter kijkt Bergsma de molen nog weer even na. "Want hy moat der wol wer kreas bystean". Met recht kan Donkerbroek trots zijn op zijn "molenaar".
Geschiedenis van de molen
De molen, op schaal nagebouwd door Kramer uit Oldeberkoop, heeft ooit echt gestaan aan de Molenweg, ten westen van de huidige boerderij Molenweg 1. Wanneer de molen werd gebouwd is niet bekend, maar al op de Schotanuskaart van Friesland van 1664 treffen we op die plaats een molen aan. De vroegst bekende molenaar is Wilt Alberts van der Molen, zo rond 1800. Tot ver in de 2e helft van de 19e eeuw woonden en werkten er meerdere generaties Van der Meulen als molenaar en bakker. Daarna werd de molen verkocht aan Wiebe Foppes de Boer, die de molen in 1884 zelf weer te koop aanbood. De laatst bekende eigenaar en molenaar was Meine van der Wulp. Deze molenaar kende weinig geluk. Zijn eerstgeboren zoontje, pas een week oud, overlijdt in 1906. In juni 1922 overlijdt zijn vrouw, hem achterlatend met een dochtertje van 15 maanden oud. Het dochtertje (Gaitske) verhuist 14 dagen later naar Muiden en Meine blijft alleen achter in Donkerbroek. In de nacht van 9 op 10 oktober 1922 gaat zijn woning in vlammen op, en op 10 oktober komt er ook een einde aan het leven van Meine van der Wulp.
Afgebrand of afgebroken?
Nog onduidelijk is wanneer en hoe de molen is verdwenen. Sommigen weten te vermelden dat het de molen was, die in 1922 is afgebrand, anderen schrijven dat de molen in 1922 is afgebroken. Jacob Nijholt, kleinzoon van de Jacob, die in 1912 de boerderij op Molenweg 1 kocht meent dat de molen rond 1917 moet zijn afgebroken. Dit lijkt niet onwaarschijnlijk omdat in het Bevolkingsregister Donkerbroek 1910-1920 het beroep van Meine van der Wulp, zijnde "molenaar" is doorgehaald en vervangen door "arbeider". Ook is in de "Ooststellingwerver" krantenberichten van de jaren 1916-1922 niks terug te vinden over het einde van de molen.
Schenking Oudejaarsploeg "De Nachtdravers"
In mei 1979 onthulde Gaitske Appeldoorn-van der Wulp, dochter van Meine, het door de Oudejaarsploeg "De Nachtdravers" aan het dorp Donkerbroek geschonken schaalmodel van de molen. Het model stond eerst aan het begin van de Buursterlaan, waar nu een kinderspeelplaats is. Toen die kinderspeelplaats er kwam verhuisde de molen naar de Vicariestraat. Daar liggen ook nog twee oorspronkelijke molenstenen van de molen.
Onlangs zijn de molenstenen, die nog eigendom waren van de familie Appeldoorn-van der Wulp, overgedragen aan Dorpsbelang Donkerbroek.
bron: Anne J. van der Helm, Documentatiecentrum Donkerbroek
Geplaatst op: 27 December 2007