Nieuws - Monumentendag in Donkerbroek goed bezocht
Afgelopen zaterdag 12 september was er een open monumentendag in Ooststellingwerf. In verschillende dorpen waren er monumenten opengesteld voor publiek. In Donkerbroek waren dat "huize Ontwijk" en de "Laurenstsjerke", beide zeer de moeite waard voor een bezoek. Beide monumenten werden goed bezocht. De schatting liepen uiteen van ca 50 bij de kerk tot ca 125 bij Ontwijk, wat daarmee het best bezochte monument in Ooststellingwerf werd op deze dag.
In huize Ontwijk werden we ontvangen en rondgeleid door het echtpaar Jan Rink en Marijke Pieters. Hij ondernemer en zij kunstenares. Vier ruimten waren opengesteld: de twee kamers aan de voorzijde, de slaapkamer en de keuken.
Huize Ontwijk
De naam Ontwijk blijkt ook elders in Nederland wel voor te komen. Notabelen hadden indertijd vaak een buitenverblijf. Ze woonden en werkten in drukke verstedelijkte gebieden en "ontweken" in hun buitenverblijf de drukte van het dagelijkse bestaan. Zo ook Sjoerd G. Fruitier de Talma. Hij bouwde zijn buitenverblijf in Donkerbroek in de eerste helft van de 19e eeuw en gaf het de naam "Ontwijk". In 1845 werd het landhuis en landgoed verkocht aan zijn zoon Relius, die het landhuis verbouwde. Tot 1928 bleef het huis in bezit van de familie Fruitier de Talma. In dat jaar verkocht Lucia, de dochter van Relius, het buitenverblijf met alle bijbehorende grond en bos aan een groep kopers uit Donkerbroek. De boerderij werd daarna een hele tijd verhuurd. Ondermeer Sjoukje Duin, zaterdag aanwezig, heeft 17 jaar gewoond in een deel van het landhuis. Er woonden vanaf halverwege de 20e eeuw soms twee, soms drie families in het huis. In 1980 werd het pand verkocht en in 1982 kreeg de familie d'Hondt het in bezit. In 1957 en later in 1969 moesten grote stukken grond aan de voorkant worden afgestaan aan de oude N381 (weg en B-weg). Gelukkig is de nieuwe N381 ruim om Donkerbroek heen gelegd, waardoor de afgelopen jaren de voortuin in oude staat kon worden hersteld. In 2019 is het landhuis opnieuw verkocht aan de huidige bewoners, die bezig zijn met de verschillende vertrekken weer zoveel mogelijk in oude staat terug te brengen.
Marijke Pieters heeft de laatste jaren samen met een "partner in crime" Klaas de Groot in drie van de opengestelde vertrekken al vele oude elementen teruggeplaatst. Zij neemt het komende jaar een "sabbatical" voor wat betreft de restauratie om zich te richten op een nieuw kunstproject. Daarna zal de verder restauratie worden hervat. Meer informatie over landhuis Ontwijk en het landgoed met bos vindt u in dit boekwerkje dat is uitgebracht n.a.v. de herinrichting van Ontwijk na de realisatie van de nieuwe vierbaans N381.
De Laurenstsjerke
In geschriften is terug te vinden dat Donkerbroek al rond 1500 een kerk had. Het was toen een Rooms-katholieke kerk die gewijd was aan St. Laurentius. Na de hervorming (16e eeuw) is het een Protestantse kerk geworden. Zo rond 1700 was de staat van de kerk dramatisch slecht. "Ze kon qualijk een storm meer uyt staan". In 1714 is de kerk herbouwd met de stenen van de oude kerk. Of de kerk op dezelfde plaats is herbouwd is niet bekend. Wel is bekend dat er gebouwen en landerijen op 't West verkocht moesten worden om de verbouwing te financieren. Op 29 november 1714 werd de kerk in gebruik genomen met de doop van Jantie, dochter van de hospis Claes Hessels.
Jouke Jongsma, projectleider bij de omvangrijke restauratie in 2007/2008, was zaterdag aanwezig om de vele vragen te beantwoorden. Leuk was ook dat er een organist uit Jutphaas het orgel bespeelde (in 1879 werd het orgel aangekocht van de katholieke kerk in Jutphaas voor 250 gulden). Meer informatie over de kerk, de klokkenstoel, het orgel en de restauratie vindt u in dit boekwerkje uit 2008.
Klik HIER voor een kleine foto impressie...
Geplaatst op: 16 September 2020